Beperking om het eigen leven in te richten

Uitspraak onafhankelijke klachtencommissie Wvggz Gelderland Midden en Zuid

Aanwezig bij de hoorzitting

[XX] (klaagster)

[XX] (verweerder/psychiater)

[XX] (toehoorder/Anios)

[XX] (toehoorder/co-assistent)

[XX] (voorzitter klachtencommissie/jurist)

[XX] (psychiater) 

[XX] (verpleegkundige)

[XX] (ambtelijk secretaris Wvggz klachtencommissie)

Juridische status

Voortgezette crisismaatregel

Klacht

1. Inname mobiele telefoon
2. Functioneren van een PVP
3. Slechte samenwerking tussen verschillende GGZ-instellingen
4. Aanpak problemen in de woonomgeving

Procesverloop

De klachtencommissie heeft op 29 september 2023 een klachtenbrief ontvangen over inname van de mobiele telefoon als onderdeel van de verplichte zorg.   

Op 02 oktober 2023 zijn partijen geïnformeerd over de behandeling van de klacht en uitgenodigd voor de hoorzitting. Het verweer is op 03 en 04 oktober 2023 ontvangen per mail en naar partijen gezonden.       

De digitale hoorzitting heeft plaatsgevonden op 10 oktober 2023. Bij die gelegenheid hebben partijen hun standpunt kunnen toelichten. Aan het einde van de hoorzitting heeft de voorzitter medegedeeld dat de commissie betrokkenen uiterlijk op 14 oktober 2023 schriftelijk zal informeren over haar uitspraak.   

De klachtencommissie heeft inzage gehad in de volgende stukken:

-           Ingediende klacht;

-           Verweerschrift;

-           Beschikking crisismaatregel d.d. 06-09-2023;

-           Kennisgeving mondelinge uitspraak voortgezette crisismaatregel, d.d. 08-09-2023;

-           Medische verklaring d.d. 06-09-2023 en 24-09-2023;

-           Bevindingen GD d.d. 26-09-2023;

-           Informatiebrief voorbereiding zorgmachtiging, d.d. 13-09-2023;

-           Beslissing verlenen verplichte zorg, d.d. 11-09-2023;

-           Verzoek overplaatsing, d.d. 12-09-2023;

-           Besluit overplaatsing, d.d. 15-09-2023;

-           Dossieroverdracht, d.d. 15-09-2023;

-           Zorgplan

-           Decursus en rapportage verpleegkundigen 11-09-2023 t/m 03-10-2023;

Termijn

De Wvggz klacht is gericht tegen inname van de telefoon als omschreven in artikel 10:3 Wvggz. Deze klacht heeft betrekking op een beslissing waarvan het gevolg actueel is. Om die reden ziet de klachtencommissie zich gehouden binnen twee weken na ontvangst van het klachtenformulier een schriftelijke en gemotiveerde beslissing te nemen. Deze termijn loopt af op 14 oktober 2023.

Feiten

Klaagster is een [leeftijd] vrouw gediagnostiseerd met psychotische ontregelingen en grootheids- en betrekkingswanen. Er is sprake van een lange behandelgeschiedenis in de GGZ.

Bij beschikking van 08 september 2023 heeft de rechtbank Gelderland een voortgezette crisismaatregel voor klaagster afgegeven voor de duur van 3 weken. De beperking van vrijheden om het eigen leven in te richten is onderdeel van de toegewezen verplichte zorg.

Een zorgmachtiging is aangevraagd.

Hoorzitting

De voorzitter opent de hoorzitting en vraagt de aanwezigen zich voor te stellen. De voorzitter licht toe dat alleen de klacht over inname van de telefoon onder de bevoegdheid van deze klachtencommissie valt. De overige ingediende klachten vallen onder de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg en zullen door de zorginstelling zelf behandeld worden. In een eerdere brief is klaagster hierover al geïnformeerd door de commissie.

Standpunt van klaagster

Klaagster licht toe dat dit de tweede keer is dat haar telefoon is ingenomen door een zorginstelling. Ze ervaart dat als diefstal. Ze is van mening dat ze over haar telefoon moet kunnen beschikken, ook omdat ze haar bankzaken via haar telefoon regelt. In de periode dat haar telefoon is ingenomen heeft ze een aanmaning ontvangen die ze nu niet kon betalen. Ze heeft veel last ervaren van de inname van de telefoon, ook omdat ze afgesloten was van haar contacten. Klaagster is van mening dat je een telefoon niet eenzijdig mag innemen. Zij zou vrijwillig ingestemd hebben met inname van haar telefoon als er een rustig gesprek had plaatsgevonden en de noodzaak van inname uitgelegd was. Dit had dan vastgelegd moeten worden in een schriftelijke en door haar ondertekende overeenkomst waarin de reden en de duur van inname vermeld stonden. Klaagster vertelt ter zitting dat ze wel een brief heeft ontvangen waarin de inname vermeld stond maar dat was een eenzijdig formulier en daarmee niet acceptabel voor haar.

Ondanks dat ze haar telefoon weer in bezit heeft wilde klaagster toch de klacht indienen omdat ze vindt dat de procedure aangepast moet worden. 

Standpunt van verweerder

Ter zitting licht verweerder toe dat de telefoon is ingenomen omdat klaagster diverse malen naar 112 heeft gebeld en kwetsende uitlatingen heeft gedaan over zorgmedewerkers op Twitter. Verweerder geeft aan dat de kern hiervan was dat er met naam en toenaam gezegd werd dat een medewerker knettergek was en opgepakt moest worden. Inname van de telefoon was onvermijdelijk aldus verweerder. Hij vult aan dat het momenteel veel beter gaat met klaagster en dat zij sinds ongeveer 2 weken haar telefoon weer in eigen bezit heeft.

In de vragenronde zegt klaagster dat ze het beeld niet herkent van vervelende teksten en foto’s die zij op social media geplaatst zou hebben. Klaagster benoemt wel dat we in een democratie leven waarin vrijheid van meningsuiting bestaat. Veel mensen hebben daar moeite mee, aldus klaagster.  

Over de problemen in de buurt zegt klaagster dat deze inderdaad aanleiding zijn geweest voor opname. Klaagster is politiek actief en bericht hierover op social media. Anderen vinden dat soms niet leuk, aldus klaagster. Klaagster ontkent bloot voor het raam te hebben gestaan. Ze woont in een achterbuurt waar veel domme mensen wonen, vertelt ze ter zitting. Zo wordt ze voor kinderlokker uitgemaakt als ze oppaskinderen heeft.  

Klaagster herkent zich niet in het feit dat er sprake zou zijn van een psychotisch paranoïde toestandsbeeld bij opname. Ze heeft de gedwongen opname, waarbij er veel mensen bij haar thuis waren, als zeer traumatisch heeft ervaren.

Verweerder benoemt in de slotronde dat de rechtbank inmiddels een zorgmachtiging heeft afgegeven.

Het toestandsbeeld van klaagster is dusdanig verbeterd dat zij over enkele dagen met ontslag kan. Klaagster verwacht dat er na haar ontslag weer dingen voor haar opgelost gaan worden in de buurt. Ze vindt het belangrijk dat er wijkagenten in haar woonomgeving rondlopen. 

BEVINDINGEN VAN DE COMMISSIE

Ontvankelijkheid klacht en bevoegdheid commissie

Op grond van artikel 10.3 van de Wvggz kan een klacht worden ingediend bij de klachtencommissie over de nakoming van een verplichting of een beslissing op grond van de in dat artikel opgenomen bepalingen. Aangezien de klacht is gericht tegen de uitvoering van de verplichte zorg zoals bedoeld in artikel 8.9 Wvggz is de klacht ontvankelijk.

Gronden en overwegingen

Gelet op de ingebrachte stukken, de inhoud van de dossierstukken en het verhandelde ter zitting komt de klachtcommissie tot de volgende overwegingen.

Artikel 8:9 Wvggz bepaalt dat de zorgverantwoordelijke ter uitvoering van de (voortgezette) crisismaatregel en ter uitvoering van de zorgmachtiging een beslissing tot het verlenen van verplichte zorg niet neemt, dan nadat hij:

1. zich op de hoogte heeft gesteld van de actuele gezondheidstoestand van betrokkene,
2. met betrokkene over de voorgenomen beslissing overleg heeft gevoerd, en
3. voor zover hij geen psychiater is, hierover overeenstemming heeft bereikt met de geneesheer-directeur.

Allereerst en meer in het algemeen overweegt de commissie dat verplichte zorg bij psychiatrische patiënten een ernstige inbreuk is op hun persoonlijke levenssfeer en/of lichamelijke integriteit. Deze inbreuk dient dan ook met de nodige waarborgen omkleed te zijn. Daarom worden er zowel op juridisch als op medisch gebied eisen gesteld aan het mogen toepassen van verplichte zorg. Op juridisch gebied moet verplichte zorg voldoen aan de gronden van de Wvggz en aan vormvoorschriften als vastlegging van het zorgplan en het uitreiken van een voldoende gemotiveerde schriftelijke kennisgeving van de verplichte zorg.

Klaagster is een [leeftijd] vrouw opgenomen met een paranoïd psychotisch toestandsbeeld. Klaagster klaagt over de inname van haar mobiele telefoon. Klaagster wil haar telefoon voornamelijk in bezit hebben om te bankieren via internet en haar contacten te kunnen onderhouden.

Verweerder geeft aan dat de verplichte zorg bij klaagster van belang is om ernstig nadeel te voorkomen. Klaagster werd opgenomen bij een paranoïd psychotisch beeld waarbij zij regelmatig 112 belde en kwetsende teksten rondom medewerkers van de Intensive Care (IC) op social media plaatste, evenals afbeeldingen van medepatiënten. Zij is hier aanvankelijk op aangesproken maar zij bleef dit gedrag herhalen waarop haar telefoon is ingenomen.

De commissie kan de inhoudelijke overwegingen omtrent de behandeling van verweerder als passend kwalificeren. Uit de hoorzitting en het dossier blijkt dat klaagster aangegeven heeft 112 te bellen omdat zij het niet eens is met de behandeling op de IC. Ook het plaatsen van berichten op social media waarmee de privacy geschonden wordt van medepatiënten en de schending van goede naam van de professionals die werken op de IC is hier onderdeel van.

Door inname van de mobiele telefoon, na waarschuwingen, werd het ernstig nadeel, maatschappelijke teloorgang en ernstig nadeel voor anderen, hiermee bestreden.

De klachtencommissie volgt de inhoudelijke overwegingen van verweerder om de mobiele telefoon van klaagster in te nemen. De uitvoering van de verplichte zorg is doelmatig, proportioneel, subsidiair en veilig. Dit maakt dat de klacht ongegrond verklaard wordt.

Uitspraak


De klachtencommissie verklaart de klacht met betrekking tot beperking van de vrijheid het eigen leven in te richten door inname van de mobiele telefoon ongegrond.

Beroep

Klager, vertegenwoordiger of de zorgaanbieder kan door middel van een schriftelijk en gemotiveerd verzoekschrift bij de Rechtbank Gelderland beroep instellen tegen onderhavige uitspraak van de klachtencommissie. De termijn voor het indienen van een verzoekschrift bedraagt zes weken na de dag waarop de beslissing van de klachtencommissie aan de betrokkene is meegedeeld.

Aldus besloten te [plaats], 13 oktober 2023

namens de Wvggz klachtencommissie,

i/o

[voorzitter]

Voorzitter Wvggz Klachtencommissie

Aantal bladzijden: 5